Sinds studiejaar 2019-2020 is het centraal rekenexamen geen verplichting meer. Elke mbo-instelling dient echter wel een rekenexamen af te nemen bij de student gedurende de opleiding. Er kan worden gekozen voor een eigen instellingsexamen, maar de instelling heeft in studiejaar 2021-2022 de mogelijkheid om gebruik te maken van de rekenexamens van het College voor Toetsen en Examens. De aangepaste rekenexamens 2A-ER, 2ER en 3ER blijven het komende studiejaar beschikbaar in Facet.
Indien de instelling ervoor kiest om studenten te laten deelnemen aan het aangepaste rekenexamen van het CvTE, dient de instelling de regels en voorwaarden voor deelname te blijven handhaven zoals gesteld door het CvTE.
In het studiejaar 2021-2022 hebben studenten met ernstige rekenproblemen of dyscalculie de mogelijkheid om in periode 1, 2, 3, 4 en 5 het ER-examen af te leggen. In elke afnameperiode wordt het rekenexamen 2A-ER, 2ER en 3ER aangeboden.
Afnameperiodes ER-examen
In afnameperiode 1, 2, 3, 4 en 5 kan de student het 2A-ER, 2ER- of 3ER-examen maken. Net zoals op de reguliere examens, zit ook op de ER-examens een tijdslot. Dit houdt in dat voor en/of na de afnameperiodes het examen niet geopend kan worden.
Voorwaarden deelname ER-examen
Als voorwaarde voor deelname aan het ER-examen geldt dat:
- in het voortraject in het onderwijs - wellicht al vanaf de basisschool, vanaf het vo of soms pas in het mbo - is vastgesteld dat door dyscalculie of ernstige rekenproblemen de eisen van het standaard examen niet haalbaar zijn, ook niet nadat in dat voortraject sprake was van remediëring en daarbij behorende extra inspanning (oefening) door de student.
En
- voorafgaand aan de afname van het ER-examen door de instelling een trainingstraject is geboden, gericht op de aangepaste afname, en dat traject ook door de student met extra inspanning (oefening) is gevolgd.
En
- er een goed toegankelijk dossier is van de student waarin de onderdelen 1. en 2. beknopt zijn beschreven, en tevens is aangegeven dat de student op de hoogte is van aantekening op de resultatenlijst en mogelijke consequenties. Zie voor een voorbeeld van een studentdossier het format hieronder.
Een dyscalculieverklaring is geen voorwaarde voor toelating maar kan wel aan de basis liggen van het traject genoemd onder 1. Als de instelling (wellicht mede vanuit po en vo) beschikt over informatie over het gevolgde remediëringstraject, dan hoeft niet alsnog een dyscalculieverklaring te worden verkregen.
Omgekeerd: als een student beschikt over een dyscalculieverklaring, maar er is niet voldaan aan de hier genoemde voorwaarden, dan is deelname aan het ER-examen niet toegestaan.
Een student met een dyscalculieverklaring die het reguliere 2A-, 2F- of 3F-examen wil maken en dus geen aangepaste eisen behoeft, maar genoeg heeft aan enkele aanpassingen in de wijze van examinering, kan – net als de student met dyslexie – een (iets) andere wijze van examinering aanvragen (tijdverlenging en standaard rekenkaart). In dit geval is de dyscalculieverklaring een voorwaarde en hoeft niet aan de eisen, hier genoemd onder 1. en 2., te worden voldaan.
Een voorbeeld van een format voor het maken van een dossier, vindt u hieronder.
Consequentie voor student bij deelname aan het ER-examen
Deelname aan een rekenexamen is in studiejaar 2021-2022 verplicht voor studenten op mbo niveau 2, 3 en 4. Dit kan een instellingsexamen zijn of het rekenexamen van het CvTE. Het behaalde resultaat wordt vermeld op de resultatenlijst bij het diploma. Het diploma kan worden behaald ongeacht het resultaat. Op de resultatenlijst zal zichtbaar zijn aan welk rekenexamen de student heeft deelgenomen, 2A-ER, 2A, 2ER, 2F, 3ER of 3ER.
Voor studenten die het rekenexamen ER hebben gemaakt, is er geen doorstroombeperking naar een opleiding binnen het middelbaar beroepsonderwijs of naar opleidingen in het hoger beroepsonderwijs.
Mocht een student zowel het reguliere rekenexamen als het rekenexamen ER hebben afgelegd, dan kan de student kiezen welk resultaat zichtbaar zal worden op de resultatenlijst. Wanneer de student kiest voor het cijfer van het reguliere rekenexamen, dan wordt er niet vermeld dat aan een rekenexamen ER is deelgenomen.
Hulpmiddelen
Rekenmachine
Bij het ER-examen mag de student bij alle opgaven een rekenmachine gebruiken. Dat kan de ingebouwde rekenmachine zijn, maar de student mag ook een eigen rekenmachine gebruiken. De opgaven zijn aan het gebruik van de rekenmachine aangepast. Een opgave die met rekenmachine geen zinvolle rekenactiviteit meer meet, wordt aangepast of vervalt.
Rekenkaart
Bij het ER-examen mag de student bij alle opgaven de door CvTE vastgestelde rekenkaart(en) gebruiken, zowel de standaardkaart als aanvullende rekenkaart. De kaart moet worden gezien als een rekenhulp en uitwerkpapier. Alle eisen ten aanzien van uitwerkpapier gelden: dus inname en vernietiging na afloop van het examen.
Het is toegestaan de student op zijn/haar verzoek tijdens de afname een nieuw exemplaar te verstrekken en het is toegestaan de student bij aanvang van de afname meerdere exemplaren te verstrekken.
De instelling mag een kaart vaststellen en uitreiken die slechts een deel van de tabellen bevat. Onderscheid daarin per student is toegestaan. Kleine lay-outwijzigingen, zoals een tabel verticaal in plaats van horizontaal plaatsen, zijn toegestaan. Aanvullingen zijn niet toegestaan.
Welke student mag welke rekenkaart gebruiken?
Het CvTE heeft twee reken-/formulekaarten ontwikkeld: de standaardkaart en de aanvullende kaart.
De standaardkaart mag gebruikt worden door de student met een dyscalculieverklaring die het reguliere rekenexamen 2A, 2F of 3F maakt en door de student die het ER-examen maakt.
De standaardrekenkaarten 1, 2 en 3 bevatten alle drie dezelfde informatie maar wijken af in de lay-out zodat de student de keuze heeft welke kaart het beste werkt voor hem.
De aanvullende rekenkaart mag uitsluitend gebruikt worden door de student die een ER-examen maakt. Deze rekenkaart bevat informatie over o.a. het metrieke stelsel en is meer een opzoekhulp.
Rekenkaarten downloaden
Hieronder vindt u de toegestane rekenkaarten.
- Rekenkaart 2021-2022 standaard 1 mbo
- Rekenkaart 2021-2022 standaard 2 mbo
- Rekenkaart 2021-2022 standaard 3 mbo
- Aanvullende rekenkaart 2021-2022 mbo
Afnamecondities
Het 2A-ER-, 2ER- en 3ER-examen bestaat uit 30 opgaven. Bij alle opgaven is het gebruik van een rekenmachine en de rekenkaart toegestaan. Bij het ER-examen is terugbladeren mogelijk. De student kan zijn eigen strategie bepalen bij de keuze van de volgorde van te maken opgaven, en kan ook terug naar een eerder gemaakte opgave en het antwoord alsnog wijzigen.
Voor het 2A-ER- en 2ER-examen heeft de student 120 minuten de tijd om het examen te maken, voor 3ER heeft de student 150 minuten de tijd. Het examen sluit niet vanzelf, de afnametijd dient zelf in de gaten te worden gehouden.
Van ER-examen naar regulier examen
De student die het ER-examen met een voldoende heeft afgelegd, heeft de mogelijkheid om zijn herkansing te gebruiken om het reguliere rekenexamen te maken. De student kan kiezen welk cijfer hij op zijn resultatenlijst vermeld wil hebben, bij het cijfer is zichtbaar voor welk examen dit behaald is. Ook kan de student die is gestart met het reguliere rekenexamen terugvallen op het ER-examen, mits aan de voorwaarden voor deelname is voldaan.
Mondelinge examinering
In het studiejaar 2021-2022 is er geen mogelijkheid tot het afnemen van een mondeling rekenexamen ER door het CvTE.
ER-examen mbo in schema
| Toetstype | Standaard rekenexamen; aangepaste wijze van examinering (2F en 3F) | Aangepast rekenexamen; 2A-ER, 2ER en 3ER |
|---|---|---|
| Afnamemogelijkheden | In elke periode in Facet | In elke periode in Facet |
| Dyscalculieverklaring vereist? | Ja | Nee |
| Studentdossier vereist? | Nee | Ja |
| Rekenmachine toegestaan bij alle opgaven? | Nee, alleen in sectie 2 van het examen is de CRM toegestaan. | Ja, de student mag de ingebouwde rekenmachine of een eigen rekenmachine gebruiken gedurende het gehele examen. |
| Rekenkaart toegestaan? | Ja, alleen standaardkaart 1, 2 en/of 3 | Ja, standaardkaart 1, 2 en/of 3 en de aanvullende kaart. |
| Tijdverlenging wegens dyscalculie? | Ja, maximaal 30 minuten | Nee, extra tijd is ingebouwd. Het 2A-ER en het 2ER-examen duren 120 minuten, het 3ER-examen duurt 150 minuten. |
| Zichtbaar op de cijferlijst | Nee | Ja |
| Gevolgen voor de doorstroom | Nee | Nee |
Brochure
In deze brochure vindt u uitgebreidere uitleg en achtergrondinformatie over de ER-examens.